3. Betaalbaar bouwen voor verschillende groepen
We willen voldoende woningen realiseren voor verschillende doelgroepen
Onze inwoners hebben een sterke binding met de plaats en de gemeenschap waarin zij leven. Kunnen wonen in een goed en betaalbaar huis in de eigen omgeving is voor veel mensen belangrijk. De beschikbaarheid van de juiste woningen is echter niet vanzelfsprekend. We willen voldoende woningen realiseren voor verschillende doelgroepen. Dit doen we door een evenwichtig woningaanbod te creëren, met een goede verhouding tussen huur- en koopwoningen en verschillende prijsklassen. Het in 2024 uitgevoerde woonbehoefte-onderzoek is hierbij helpend. Dit onderzoek heeft (mede) zijn vertaling gekregen in de geactualiseerde Bouwsteen Wonen waarin het betaalbaar bouwen een van de centrale doelstellingen is. Dit houdt in dat er een divers aanbod aan kavels/woningen beschikbaar zal moeten zijn.
Recent is door de gemeenten in de regio West Overijssel, provincie en ministerie een zg. Woondeal (tot en met 2031) overeengekomen. Het betreft een actualisering van de afspraken die in september 2022 zijn gemaakt. In het verlengde van de landelijke opdracht is de regionale bouwtaakstelling verhoogd ten opzichte van de eerdere afspraak. De gemeente Zwartewaterland speelt geen rol in het realiseren van die verhoogde taakstelling. We willen het karakter van onze kernen behouden. Onze woningbouw is daarom in hoofdzaak gericht op de natuurlijke groei van de kernen en voldoen aan de lokale vraag.
Een belangrijke ontwikkeling is de (verwachte) invoering van de Wet Versterking Regie Volkshuisvesting
Direct of indirect (via amvb of ministeriële instructie) komt daar regelgeving uit voort die de gemeente rechtstreeks raakt. En die betrekking kan hebben op 'betaalbaar bouwen'. Voor ons springt daarbij de verplichte urgentieregeling voor een aantal aandachtsgroepen bij woningtoewijzing in het oog en daarnaast de verplichting om, gerekend over de gehele gemeente, tweederde van het toe te voegen aantal woningen als sociale huur (30 %) en betaalbare koop-middenhuur (40 %) te realiseren; het resterende % mag in het dure segment worden gerealiseerd. Woningen tot € 405.000 worden daarbij als betaalbaar aangemerkt. Er is in de wet rekening gehouden met enige regionale afwegingsruimte. Verder is in de wet vastgelegd dat periodiek een volkshuisvestingsprogramma moet worden vastgesteld. De bouwsteen Wonen is daarbij onze basis; een woonzorgvisie zal hier onderdeel van zijn.
We blijven ons inzetten voor de bouw van kwalitatief hoogwaardige, duurzame woningen in een voldoende groene en veilige woonomgeving. Daarbij proberen we inbreiding voor uitbreiding te laten gaan, zodat we een goede balans in het ruimtegebruik vinden.
In uitbreidingsplannen die al juridische basis hebben is het woningbouwprogramma over het algemeen vastgelegd. Waar dit niet in overeenstemming is met de Woondeal of de Wet Versterking Regie Volkshuisvesting (30-40-30 verhouding) bekijken we hoe dit programma wel in lijn met de afspraken / wet gebracht kan worden.
Prestatieafspraken
In het vierde kwartaal 2025 maken we voor de periode 2026-2029 (nieuwe) prestatie-afspraken met Wetland Wonen en de huurdersvereniging.
De financiële haalbaarheid vraagt de komende tijd nadrukkelijk om aandacht
Naast de beperkingen vanwege stikstof en netcapaciteit en opgaven/ambities wat betreft de wateropgave en klimaatadaptatie hebben ook de volkshuisvestelijke ambities financiële consequenties voor de grondexploitaties. Er zijn situaties waarbij het Rijk een bijdrage wil leveren in exploitatietekorten; wij zijn alert op daarvoor beschikbare regelingen. In alle gevallen zal dit ook een financiële bijdrage van onszelf vragen. Verder blijven we letten op de beschikbaarheid van ondersteunende financiële regelingen in het algemeen.
Belangrijk onderdeel van ons woonbeleid is het stimuleren van de doorstroming
Hiermee wordt beoogd dat mensen verhuizen naar een woning die aansluit bij hun actuele behoefte waarmee een efficiënter gebruik van de bestaande woningvoorraad wordt gerealiseerd. De praktijk rond dit thema blijkt aanzienlijk weerbarstiger dan de theorie. We proberen inwoners te motiveren en enthousiasmeren om in dit kader stappen te zetten.
We realiseren de afspraken uit de Woondeal
Daarom blijven wij alert op de concrete voortgang van de woningbouwproductie. De voortgang van de woningbouw op de langere termijn vereist de voortdurende beschikbaarheid van bouwlocaties. In dat verband blijven we ook in 2026 zoeken naar grotere en kleinere nieuwe uitbreidings- en inbreidingslocaties.
We stellen een huisvestingsverordening op
Onderdeel daarvan is een urgentieregeling voor specifieke aandachtsgroepen die in de wet worden genoemd. Het staat de raad vrij om extra aandachtsgroepen aan te wijzen; dit vereist regionale afstemming.
In 2026 wordt naar verwachting op de volgende locaties worden gebouwd
- Genemuiden: TAG-West, De Meente (1e fase), Meester Steenbergenstraat
- Hasselt: Om de Weede, Malcorpshof
- Zwartsluis: Aan de Whaa, Baanstraat.
We blijven zoeken naar een meer middenschalige locatie voor de huisvesting van arbeidsmigranten. Mogelijk kan dit in combinatie met huisvesting van statushouders, asielzoekers of Oekraïners.